چشم زخم و راه‌های علاج آن

حافظ ابن حجر عسقلانی رحمه الله می‌گوید:

چشم زخم (عین) عبارت است از نگریستن با شگفتی به کسی یا چیزی که این نوع نگریستن به علت خبث باطن و پلیدی طبع آمیخته با حسد نیز باشد و موجب زیان رساندن به شخص موردنظر گردد. 

در حدیثی صحیح نیز رسول خدا صلی الله علیه وسلم در مورد چشم زخم اینگونه توضیح می‌دهد؛ «العین حقُّ ولو کان شیء سابقَ القَدَر سبقته العین وإذا استُغسِلتُم فَأغسِلوا»  «چشم زخم واقعیت دارد و افسانه نیست و اگر امکان می‌داشت که چیزی بر (قضا و) قدر الهی سبقت گیرد (یا چیره شود) هر آینه چشم زخم بر تقدیر الهی هم پیشی می‌گرفت (ولی این فرضی است محال و همه چیز تحت تقدیر الهی است) و چنانچه (برای تعیین عاین و معین) از شما خواسته شد که اعضایی از بدن خویش را بشویید پس این کار را بکنید».

همچنین نقل شده که آن حضرت صلی الله علیه وسلم فرموده است: «أکثر من یموت من أمتی بعد کتاب الله وقضائه وقَدَره: بالأنفس» قال الراوی یعنی: بالعین.   «بیشترین عاملی که پس از قضا و قدر الهی و آنچه خداوند مقدر دانسته موجب مرگ امتم می‌شود همانا چشم زخم است».

وقتی شخصی از چشم زخم آسیب می‌بیند دو حالت وجود دارد که به شرح ذیل است:

1-    اینکه شخص چشم زخم زننده (عائن) شناخته شده و مشخص باشد که در این صورت برای شخص مُعین (چشم زخم شده) طلب برکت می‌شود  یا در مورد او گفته می‌شود: «ما شاء الله لا قوه إلا بالله». سپس عاین ملزم می‌شود که دست‌ها، صوت، آرنج‌ها و زانوها و کناره‌های پاها و آنچه از اعضای خود را که شلوار آن را در برگرفته در ظرفی بشوید  و سپس آب‌های مستعمل که در آن ظرف جمع شده را از پشت بر سر و پشت مُعین بطور یکدفعه می‌ریزند و آنگاه ظرف مذکور را نیز پشت سر شخص مُعین بر زمین می‌افکنند.

2-    اینکه شخص عائن مجهول و ناشناخته باشد که در این صورت نیز برای مُعین طلب برکت می‌شود (و به او بارک الله و ماشاءالله می‌گویند) و آنگاه از تعویذ برای درمان او کارگرفته می‌شود.